Woordvoerder Jan van Hoof stond namens de ondertekenaars stil bij een aantal verontrustende gebeurtenissen in relatie tot de intensieve veehouderij.Geachte leden van de gemeenteraad, geacht college,vanavond staat een voorstel op de agenda om het bestemmingsplan Elsendorp-Noord vast te stellen. Volgens dit plan gaan er woningen gebouwd worden op enkele honderden meters afstand van het LOG-gebied rondom Elsendorp met daarin grote aantallen varkens, kippen en nertsen. Verder zijn er plannen om een grote mestfabriek met een capaciteit van 130.000 kuub te bouwen aan de Gerele Peel, eveneens op korte afstand van Elsendorp en deze nieuwe woonwijk. Het is in onze ogen terecht dat inwoners daar luid tegen protesteren. Namens 299 inwoners van deze gemeente, met name uit Elsendorp en De Rips, breng ik een ander – wellicht nog belangrijker aspect – onder uw aandacht: volksgezondheid.Zonder de pretentie volledig te zijn, noem ik een aantal onderwerpen die de afgelopen weken in het nieuws zijn geweest rondom de risico's van de intensieve veehouderij. Het opvallendste was natuurlijk het rapport over de aanpak van de Q-koorts. Volgens de Evaluatiecommissie Q-koorts hadden de ministeries van Landbouw (LNV) en Volksgezondheid (VWS) doortastender kunnen én moeten optreden tijdens de uitbraak van de Q-koorts. De regie lag bij LNV en daar werd vooral rekening gehouden met de belangen van de boeren. Volgens de onderzoekers moet bij de bestrijding van dierziekten die voor mensen gevaarlijk zijn, het ministerie van Volksgezondheid voortaan de leiding krijgen. Een beetje laat komt dat inzicht wel: het Jeroen Bosch Ziekenhuis en UMC St Radboud in Nijmegen houden serieus rekening met flinke toename van het aantal patiënten met chronische Q-koorts.Een ander serieus probleem is het exorbitante gebruik van antibiotica in de Nederlandse veehouderij. Veehouders gebruiken momenteel op grote schaal antibiotica op preventieve basis. Vaak zijn dat middelen die huisartsen pas in uitzonderlijke gevallen voorschrijven aan zieke mensen. Volgens de Stuurgroep Antibioticaresistentie Dierhouderij (ik citeer): “Is steeds vaker sprake van multi-resistentie. Daarom heeft de beheersbaarheid van resistentie-ontwikkeling hoge prioriteit, zodat mens en dier nu en in de toekomst verzekerd blijven van veilige en werkzame antibiotica voor de succesvolle behandeling van infecties.’’ Volgens de stuurgroep moet het gebruik van antibiotica in de veehouderij in 2013 met de helft zijn afgenomen. De vraag is of dit gehaald zal worden en of dit voldoende is. Overal zijn bacteriën aanwezig en helaas ook teveel antibiotica.Hoe omvangrijk het probleem met resistente bacteriën is, blijkt uit een recent onderzoek van Wageningen Universiteit in samenwerking met het RIVM en de Gezondheidsdienst voor Dieren. Volgens dit onderzoek had tien procent van de varkens tijdens het transport naar het slachthuis de MRSA-bacterie opgelopen. Na verdoving in het abattoir droeg zestig procent van de varkens MRSA bij zich. Volgens veterinair onderzoeker Els Broens is deze gang van zaken ‘Zeer verontrustend’ en niet zomaar weg te poetsen door bijvoorbeeld de veewagens te ontsmetten. De onderzoekers stelden namelijk vast dat de resistente bacterie in de neus van het varken zit. Er was dus geen sprake van een infectie. De kosten om MRSA onder controle te houden in de ziekenhuizen rijzen inmiddels de pan uit.Maar ook op andere terreinen in de gezondheidszorg steken de negatieve effecten van de intensieve veehouderij de kop op. Zo worden steeds meer veeziekten verspreid via bloedtransfusies, aldus Hans Zaaijer. Hij is hoogleraar bloedoverdraagbare infecties aan de Universiteit van Amsterdam. Bloedbanken moeten daarom steeds meer geld uittrekken om verspreiding van veeziektes als Q-koorts, gekkekoeienziekte en hepatitis E te voorkomen. Zaaijer wijt dit grotendeels aan de intensieve veehouderij. Volgens hem zijn ziektes in de veehouderij niet te voorkomen en komen ze uiteindelijk ook in het menselijk bloed terecht. In Engeland zijn bijvoorbeeld al vier mensen overleden aan de gekkekoeienziekte via een transfusie met donorbloed. Een test is er nog niet. Een nieuwe bedreiging vormt hepatitis E. Volgens Zaaijer kunnen gezonde Nederlanders daarmee besmet raken door het eten van besmet vlees.Een ander voorbeeld is ESBL, een resistente bacterie die veel voorkomt in de intensieve kippenhouderij. In september meldden onderzoekers van het RIVM en UMC Utrecht dat de eerste dode in Nederland was gevallen door deze resistente kippenbacterie. Of deze patiënt, een oudere vrouw, besmet kippenvlees had gegeten, is niet bekend. Maar volgens de onderzoekers is het aantal mensen bij wie de resistente bacterie wordt aangetroffen, de afgelopen jaren fors toegenomen. Ik citeer: "In 2000 bleek 0,1 procent van de bloedkweken positief. Dat is inmiddels 5,5 procent. Mogelijk zijn er eerder al mensen overleden als gevolg van de bacterie, maar deze mevrouw is de eerste bij wie het is vastgesteld.” Ik kan nog even doorgaan, maar mijn tijd is beperkt. Het mag duidelijk zijn dat beslissingen die in dit huis worden genomen ten bate van de intensieve veehouderij, verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor de volksgezondheid. Vreemd genoeg speelt Volksgezondheid tot dusver nauwelijks een rol bij het uitwerken van ruimtelijke plannen bij gemeenten, provincie en Rijksoverheid. Om een voorbeeld te noemen: in de Structuurvisie die Provinciale Staten in oktober heeft vastgesteld, en waarin De Peel van Landerd tot Someren wordt aangewezen als uitbreidingsgebied voor de intensieve veehouderij, staan welgeteld twee zinnen over Volksgezondheid. Ik citeer:'De provincie wil samen met gemeenten bezien hoe randvoorwaarden gekoppeld kunnen worden aan het ruimtelijke en ander beleid met betrekking tot milieu en volksgezondheid. De provincie steunt op die manier de sector in het streven om duurzame landbouw in de praktijk uitvoerbaar te maken.' Twee zinnen! In zo'n stapel rapporten (15 cm). Wij vinden dat bestuurders en afgevaardigden zich diep zouden moeten schamen voor zoveel desinteresse in de gezondheid en het welzijn van burgers. Voor degenen die nog niet overtuigd zijn even wat cijfers over de omvang van de veehouderij in deze gemeente. Alleen al in Gemert-Bakel verblijven volgens een recente telling van het Centraal Bureau voor de Statistiek ruim 350.000 varkens, 1,6 miljoen kippen, 24.000 runderen en ruim 215.000 pelsdieren. Bij elkaar opgeteld telt de veestapel in Gemert-Bakel van ruim 2,2 miljoen dieren. Omgerekend komt dat neer op 78 dieren op elke inwoner! Het slechte nieuws is dat dit aantal volgens het CBS nog steeds toeneemt.Voorzitter, wij vinden bovenstaande ontwikkelingen onverantwoord en verzoeken de gemeente Gemert-Bakel de afgifte van bouwvergunningen in het kader van verplaatsingen, uitbreidingen en nieuwbouw van veestallen binnen de gemeente met onmiddellijke ingang te bevriezen. Wij vinden het niet langer acceptabel dat het college van burgemeester en wethouders zich verschuilt achter hogere overheden, maar eindelijk zelf zijn verantwoordelijkheid dient te nemen. Hierbij beroepen we ons op het voorzorgsbeginsel zoals vastgelegd in het Europese Verdrag op het milieurecht. Daarin staat dat overheden en bedrijven geen onomkeerbare beslissingen mogen nemen zolang er geen wetenschappelijke zekerheid bestaat omtrent de risico’s voor de volksgezondheid. Om die reden verzoeken wij de gemeente Gemert-Bakel geen vergunningen meer te verlenen voor het verplaatsen, uitbreiden of realiseren van nieuwbouw van intensieve veehouderijen, totdat uit onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat er geen nadelige effecten zijn op de volksgezondheid.Graag verwijzen wij in dit verband ook naar het 'Pleidooi voor een duurzame veehouderij' van 265 hoogleraren en 518 wetenschappers. Zij pleiten daarin voor een een 'Einde aan de georganiseerde verantwoordelijkheid' in de intensieve veehouderij.Ik sluit af met een toepasselijk spreekwoord: 'Als het kalf verdronken is, dempt men de put'. Wij, de ondertekenaars van deze petitie hopen dat college en gemeenteraad zich krachtig in gaan zetten om deze diepe put te dempen, voordat er weer een kalf, of erger, is verdronken.

Dat zegt hoogleraar bloedoverdraagbare infecties Hans Zaaijer van de Universiteit Amsterdam vandaag in een interview in het Algemeen Dagblad. Hij spreekt van een bedreiging van de volksgezondheid.Zaaijer wijt de bedreiging grotendeels aan intensieve veehouderij. de bio-industrie. Volgens hem zijn ziektes daar niet te voorkomen en komen ze dus ook in menselijk bloed terecht. In Engeland zijn al vier mensen overleden omdat ze via donorbloed besmet zijn geraakt met de gekkekoeienziekte, weet Zaaijer. 'Misschien lopen er in Nederland bloeddonors rond met die ziekte onder de leden. Wij kunnen daar niet op testen.Hepatitis EDe nieuwste bedreiging voor de bloedveiligheid is volgens Zaaijer hepatitis E. Gezonde Nederlanders kunnen daarmee besmet raken door besmet vlees te eten. 'Daardoor kunnen donors ongemerkt het virus in het bloed hebben. Ze hebben daar geen last van. Maar patiënten die bloed krijgen toegediend zijn kwetsbaar.

Hoe veel slachtoffers moeten de van overgefokte dieren overdraagbare ziektes nog maken?, vraagt NRC-columnist Marc Chavannes zich af. ‘Duizenden hart- en vaatpatiënten in Zuid-Oost Brabant worden de komende tijd getest op chronische Q-koorts. Op dit moment is al bij twintig mensen de diagnose gesteld, van wie er vier zijn overleden. In de meeste gevallen hadden deze patiënten er geen idee van dat ze de bacterie onder de leden hadden.’ Een bericht uit dagblad BN/de Stem van donderdag.  Volgens een deskundige schatting zullen tussen de 400 en 2000 mensen in de Brabantse regio, waar de besmetting is neergeslagen, de chronische vorm van Q-koorts ontwikkelen. Als zij er aan dood gaan zal de directe oorzaak alleen bekend worden als zij op Q-koorts zijn getest. Anders worden zij ingeboekt onder hart- en vaatziekten.